Wat is Griefelen?

Griefelen is het proces om van spanning tot ontspanning te komen. Van een ontregeling naar een (hernieuwd) evenwicht.

Het Griefelprogramma ondersteunt kinderen hierbij. Het programma biedt handreikingen om het vermogen tot zelfregulatie op alle gebieden te ondersteunen, denk aan gedrag, emotie en hechting. Jonge kinderen (2,5 – 7 jaar)  kunnen op deze manier leren om de stress van alledag beter aan te kunnen.

Jonge kinderen weten zich soms geen raad wat ze gewaarworden in hun lichaam, wat het doet met hun energie niveau en ze hebben vaak nog niet voldoende taal om op een adequate manier te kunnen communiceren. Dat kan invloed hebben op  de cognitieve, sociale– en de emotionele ontwikkeling. Het Griefelprogramma geeft hen handvatten om de gewaarwordingen te leren (h)erkennen, hier taal voor te ontwikkelen en om van de (bij de gewaarwordingen behorende) spanning te komen tot ontspanning. Dit alles met een voor hen vertrouwde volwassene, waardoor ook de hechting versterkt kan worden.

Tijdens het griefelen kan en mag spanning oplopen, net als in het echte leven. Via de zintuigen gaan ouder en kind ontdekken wat ze allemaal kunnen ervaren in hun lichaam. Aan de hand hiervan neemt spanning toe en/of af. Het Griefelen leert kinderen dat je door gronden (stevig staan) en ademen spanning kunt laten afnemen. Tijdens de Griefel bijeenkomsten lijkt dat op een golf die omhoog komt en weer afneemt. Spanning komt en gaat. Een kind ervaart dat het hier, samen met de volwassene, invloed op kan uitoefenen. Zodra ouder en kind dit onder de knie hebben, ontstaat de mogelijkheid om dit in allerlei situaties toe te passen. En zo ontstaat een heel natuurlijke manier van jezelf reguleren. 

Het is de bedoeling dat het kind weer weerbaar wordt en veerkracht ontwikkeld. Met het Griefelen wordt het kind geholpen om door de gewaarwordingen en gevoelens heen te gaan en daardoor weer in balans te komen. 

Het Griefelprogramma

De kinderen gaan samen met Stokkie op reis in het Grote Dierenbos en daar gebeurt van alles. In 10 bijeenkomsten (van 30 tot maximaal 60 minuten) beleven ze allerlei avonturen in het Grote Dierenbos en dit doen ze samen met de vrienen van Stokkie: Giraf, Vogel, Schildpad en Krokodil. Onder begeleiding van Giraf bouwen ze aan regulatievaardigheden, zelfvertrouwen en vaardigheden die hen in staat stellen om zich te ontspannen om stress van alle dag (en erger!), beter aan te kunnen.

Het programma is kortdurend, laagdrempelig, speels en interactief. Er is een direct effect op de relatie volwassene-kind. De geleerde vaardigheden kunnen overal, altijd en door iedereen worden ingezet. 

Vaste structuur

Alle bijeenkomsten hebben als vertrek een vaste structuur:

Stokkie slaapt iedere keer weer en kan wakker gezongen worden met een lied en ritmestokken. Dit is om met elkaar in een gezamenlijk ritme te komen.

Wakker geworden trappelt Stokkie om te vertellen wat er is gebeurt in het dierenbos. De kinderen horen een verhaal op rijm, wat ook weer ritme geeft. In het verhaal staat elke keer een andere manier van reageren op stress centraal. 

Nadat dit is verteld spelen we met het thema uit het verhaal. Kunnen wij wat Stokkie kan/ kunnen we Stokkie helpen... hierbij kan de spanning soms flink oplopen. Om met de spanning om te kunnen gaan wordt elke bijeenkomst, ook steeds weer op een andere speelse manier, geoefend met het stevig staan en met het ademen.

Om daarna, via griefelen (met een kleine g) tot een diepere manier tot rust te komen: zitten of liggen onder en dekentje, luisterend naar een instrumentaal muziekje, waarbij een dier bij ons mag liggen en een veertje ons helpt om in het hier-en-nu te blijven. Hierna wordt samen opgeruimd om een overgang te maken naar de routine van alledag.

Om tot slot een lied te zingen, zodat Stokkie (en ook elk kind !) weet dat deze bijeenkomst afgelopen is.

Aansluiting bij jonge kinderen

Het Griefelprogramma sluit aan bij de belevingswereld van de jonge kinderen. 
Het programma werkt met:

• ritme en zang die helpen om in het ritme te komen en patronen te ontwikkelen;
• verhalen met dieren als hoofdpersoon, dieren en situaties die kinderen aanspreken;
• rijm in de verhalen, dit maakt het voorspelbaar en stimuleert de taalontwikkeling;
• spelletjes die de gewaarwordingen oproepen en ook weer helpen afnemen;
• knuffels die aansluiten aan bij het ontwikkelingsniveau van de kinderen en die een gevoel van veiligheid kunnen bevorderen;
• kleurenprenten bij de verhalen die ruimte laten voor beelden en fantasie; 
• verwerkingsplaten met als doel:
  • met mogen/kunnen tekenen van gewaarwordingen en wat een kind voelt;
  • het verwerken van ervaringen middels knippen/plakken, kleuren, etc.;
  • als verbinding naar de thuissituatie.

Plezier staat voorop

Bij Griefelen staat plezier centraal bij het leren van de kinderen. Het is een sterke emotie waarvan we weten dat dit het leren vergemakkelijkt. Met alle gewaarwordingen tijdens het Griefelen, met alle verschillende onderdelen van het Griefelen krijgen de kinderen de kans om vanuit plezier, vaardigheden op dit gebied verder te ontwikkelen.  

Een kind mag leren G.A.L.M.E.N.

G =  gewaarwordingen (wat gebeurt er in mijn lichaam)
A =  ademen
L =   loslaten van (spier)spanning
M = maken van taal hiervoor
E =   extra aandacht en focus is het resultaat
N =  op een natuurlijke manier