Achtergrond informatie

Over de ontwikkelaars van het Griefelen

• Eveline Beerkens
  GZ-psycholoog K&J, registerpsycholoog en supervisor K&J NIP, klinisch pedagoog NVO
  Werkzaam geweest in de residentiële,- de dag,- en ambulante hulpverlening. Nu werkzaam in een eigen praktijk
  (www.evelinebeerkens.nl)  en binnen het Griefelinstituut .
• Dinco Verhelst
  Maatschappelijk werker/gezins- en contextueel therapeut, denkbegeleider Feuerstein, speltherapeut en Floorplay specialist, mede oprichter van het Griefelinstituut.
  Werkzaam geweest in de residentiële, - de dag,- en ambulante hulpverlening. Zij was een drijvende kracht achter het (door)ontwikkelen van het Griefelprogramma (zie hieronder). Dinco is, na een kort ziekbed, in maart 2022 overleden. Haar gedrevenheid, enthousiasme, oog- en hart voor haar cliënten en diens context, haar brede deskundigheid, collegialiteit en vriendschap zijn een blijvende inspiratiebron voor alles wat met het Griefelen te maken heeft.

Griefelen

Het Griefelen is ontstaan in 2012-2013 binnen het toenmalige Medisch Kleuter Dagverblijf van St. Maashorst te Reek. Op het MKD vindt dagbehandeling plaats voor kinderen in de leeftijd 2,5 - 7 jaar.

In de praktijk van alledag zagen we als hulpverleners dat als kinderen om welke reden dan ook, ontregelden, we reageerden met taal en begrenzen. Wat we wilden was om verbinding aan te gaan met het kind, een ontmoeting en een kader aanbieden dat liefdevol, prikkelend, ontwikkelingsgericht en vooral aansluitend was bij jonge kinderen. Een aanbod met als uitgangspunt het 'zijn van het kind op dat moment'. Stuiterend, omdat het kind overloopt van energie, teruggetrokken omdat de wereld te onveilig is en alles wat daartussen ligt aan mogelijke gedragingen.

Omdat geen enkel ons bekend programma en/of methode naadloos aansloot en er al snel basisvaardigheden worden verondersteld bij jonge kinderen, stonden we voor een uitdaging.

We stelden ons tot doel om een aanbod te ontwikkelen waarin kinderen geholpen konden worden basale vaardigheden te ontwikkelen, die ondersteunend zijn in het proces waarbij kinderen leren zichzelf te reguleren. We formuleerden een aantal vragen, namelijk ‘wat vinden kinderen leuk’ en wat is er wetenschappelijk bekend/bewezen om kinderen te helpen reguleren. Uit de antwoorden op deze vragen is uiteindelijk het Griefelen ontstaan. Een programma wat uitgaat van gewaarwordingen (zintuigen) en het beleven, weg uit het hoofd en terug naar het lichaam. Energie mag en kan (moet zelfs gaan) stromen.

De uitgangspunten van het Griefelen worden door hulpverleners en leerkrachten als nieuw ervaren. Gewaarwordingen in het lichaam van het kind staan centraal in plaats van het gedrag dat het kind laat zien. Kinderen kunnen allemaal meedoen omdat de insteek zo laag is, er is geen goed of fout wat het programma uitnodigend maakt. Ook wordt opgemerkt dat het Griefelen tegemoet komt aan de randvoorwaarden die kinderen nodig hebben om daadwerkelijk tot ontspanning te komen: het mogen opbouwen van en kunnen leunen op een relatie met een volwassene gebaseerd op emotionele en actuele veiligheid

Stand van zaken in 2023

• Er zijn meer dan 30 pilots zijn gedraaid in verschillende MKD's en ouder-kind behandelingen.
• Ervaringen zijn, en worden nog steeds, opgedaan bij /met
  • het reguliere basisonderwijs (Kastanjelaar te Milheeze groep 1,2,3)
  • cluster 4 onderwijs (Rietlanden Den Bosch) in groep 1/2.
  • Het ZMLK onderwijs behorend bij de SOTOG, stichting speciaal onderwijs Twente en Oost-Gelderland
  • Vele ouder-kind-gezinstrajecten
  • Kinderpsychiatrisch behandelaanbod in Belgié waarbij in een aantal klinieken het Griefelen binnen het standaard behandelaanbod is opgenomen waaronder de Katholieke Universiteit Leuven
  • Stichting Koraal in Brabant en Limburg met een overwegende LVB populatie
• Onderzoek is gedaan door
  • Fontys Hogeschool Eindhoven, 8 studenten zijn afgestudeerd op een onderzoeksvraag betreffende het Griefelen
  • Universiteit van Amsterdam, forensische pedagogiek, MSc scriptie met een effectmeting betreffende het Griefelen
  • Sotog met als doel om handvaten te formuleren om een veilige school te worden

De resultaten zijn positief. Het plezier van de kinderen blijft opvallend, er ontstaat nieuwe taal, nieuw gedrag en inzichten bij ouders/leerkrachten/ hulpverleners.